با توجه به کاھش بیش از حد زایمان طبیعی در بین زنان و ترس و دلھره آنان از روش طبیعی بر آن شدیم تا به معرفی و بررسی
راه ھای زایمان طبیعی بدون درد بپردازیم...
در واقع امروزه روشھای مطمئنی برای کاھش درد زایمان به کار می روند که نتایج خوب آنھا نیز به اثبات رسیده است.
درد زایمان طبیعی قابل تحمل و کنترل است
در وھله نخست باید اشاره کرد که درد زایمان طبیعی در دو مرحله بروز می کند، در مرحله اول به دلیل باز
شدن دھانه ی رحم و نازک شدن آن، رحم دارای انقباضاتی می شود که این انقباضات رحمی منجر به کم
خونی عضله رحم و در نتیجه ایجاد درد می شود، درمرحله ی دوم زایمان، درد، ناشی از فشار سرجنین به
مثانه، روده و یا دیگر اعضاء لگنی به ھنگام خروج ازلگن است که طبق گفته پزشکان این دردھا قابل تحمل و
کنترل است. ازطرف دیگر نیز انواع روشھای دارویی و غیر دارویی کاھش درد وجود دارد که می تواند به مادر
برای کاھش درد و تحمل آن کمک فراوانی کند.
روش ھای غیر دارویی کاھش درد
1-کلاسھای آموزشی و آمادگی زایمان
این دوره کلاس ها خود یک روش غیردارویی ست که در بسیاری از مواقع اثرگذاری فراوانی در نوع تفکر زنان نسبت به انتخاب زایمان طبیعی دارد. این کلاسھا با آموزش در زمینه تغییرات طبیعی دوران بارداری و زایمان به زنان باردار و ھمسرانشان می آموزند که بارداری و زایمان بیماری نبوده و پدیده ای طبیعی اند. درواقع با برگزاری این کلاس ھا وافزایش آگاھی زنان، احساس درد را در آنھا کاھش می دھند.
2-روش DICK _ Read دیک رید
در این روش بر ورزش، روشھای تنفسی مخصوص و تمرینات تقویت عضلات تأکید می شود. ھمچنین روش لاماز که
زنان باردار یاد می گیرند، با شناخت عملکرد بدن وانجام تنفس مناسب و بکارگیری صحیح عضلات درھنگام
درد، درد را کنترل کنند.
3-استفاده از روش ھای تنفسی، ماساژ و...
روش ھای تنفسی، ماساژ ، استفاده از گرما و یا سرمای موضعی ، گذراندن مراحل
قبل از زایمان در وان آب گرم و یا زایمان در آب از مواردی ھستند که می توانند در کاھش درد زایمان بسیار موثر
واقع شوند. در واقع آب خاصیت التیام بخشی دارد و درد و اضطراب را کم می کند. ھمچنین گرما سبب خون
رسانی بھتر به عضلات شده و گرفتگی عضلات کاھش می یابد، در نتیجه باعث کاھش درد می شود.
4-قرار گرفتن در وضعیت ھای مختلف ھنگام درد
این روش نیز یکی دیگر از روش ھای کاھش درد است، در این روش مادر در اتاق زایمان در وضعیت ھای دلخواه خود قرار می گیرد و به ھیچ عنوان مجبور به خوابیدن و نشستن نمی شود. کاملًا آزاد است تا در ھر حالتی که احساس راحتی بیشتر می کند، قرارگیرد، به طوری که حتی می تواند به ھمراه یا ھمسر خود تکیه کند، راه برود و از بالش ھای زایمان استفاده کند.
روش دیگری که وجود دارد تحریک الکتریکی اعصاب از راه پوست است . در این روش یک دستگاه الکتریکی
مخصوص که روی کمر نصب می شود با فرستادن امواج ھنگام انقباض، موجب کاھش درد می گردد.
روش ھای دارویی کاھش درد
در صورت تشخیص طبیعی بودن زایمان راھکارھای بسیاری برای کاھش درد زایمان و خوشایندسازی فرایند زایمان وجود دارد، روش ھایی که عمدتا با استفاده از دارو صورت می گیرد که عبارتند از:
1-تزریق داروھای عضلانی؛
تزریق عضلانی داروھایی نظیر پتدین درد را کاھش می دھد و موجب آرامش زائو می گردد. ھمچنین استنشاق گاز انتونکس که گازی ضد درد و بی خطر است که با استنشاق آن از طریق ماسک در مادر حالت سستی، رخوت و بی دردی به وجود می آید.
2- روش بی حسی منطقه ای
از میان روش ھای کاھش دھنده درد، بی حسی منطقه ای یا رژیونال از جایگاه ارزشمندتری برای تسکین درد زایمان برخوردار است به گونه ای که ھر دو نوع آن یعنی بی حسی اپیدورال و بی حسی اسپانیال در زایمان طبیعی و سزارین کاربرد داشته و برحسب شرایط بیمار و صلاح دید پزشک انتخاب می شود.
3-روش بی حسی اپدورال
نوع دیگری از بی حسی، بی حسی اپیدورال است که کاربرد آن در زایمان طبیعی از ارجحیت
برخوردار بوده و به سبب حفظ ھوشیاری کامل مادر، اختلالی در روند طبیعی زایمان ایجاد نمی کند، در این
روش، دارو در منطقه ای قبل از فضای مایع مغزی و نخاعی تزریق می شود که به دلیل محل متفاوت تزریق دارو،
بی حسی تا چند ساعت ادامه خواھد داشت و فرصت لازم برای پیشرفت روند زایمان را فراھم خواھد کرد. که
البته حضور متخصص بیھوشی در این روش لازم بوده تا دارو در محل مناسب تزریق و به محض کاھش اثر آن،
تزریق مجدد انجام شود، این نوع بی حسی عارضه خاصی را به دنبال نداشته و تنھا به دلیل ضخامت بیشتر
سوزن مورد استفاده ممکن است ھمراه با کمی درد باشد.